Siłowniki hydrauliczne — zasady działania

Potrzebujesz ok. 5 min. aby przeczytać ten wpis

Artykuł sponsorowany

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.

Praca wielu maszyn i urządzeń, polegająca na podnoszeniu ładunku o znacznym ciężarze nie byłaby możliwa bez zastosowania siłowników hydraulicznych. Elementy te potrafią wygenerować ilość mocy wprawiającą w ruch nawet kilkadziesiąt razy większe od siebie konstrukcje.

Sprawdź, jak działa siłownik hydrauliczny i gdzie znajduje on zastosowanie!

Siłownik hydrauliczny — co to jest?

Siłowniki hydrauliczne (zwane również cylindrami hydraulicznymi) są to mechanizmy wykorzystujące ciśnienie znajdującej się wewnątrz cieczy roboczej do generowania energii i przeniesienia jej z tłoka na konkretny element urządzenia roboczego celem wprawienia go w ruch.

Istnieje wiele rodzajów siłowników hydraulicznych, różniących się między sobą nie tylko rozmiarem (mogą to być zarówno niewielkie siłowniki do drzwi i okien, jak i niezwykle potężne cylindry podporowe), ale również typem cieczy roboczej czy sposobem ich pracy. Mimo różnic konstrukcja i działanie siłowników hydraulicznych są w większości przypadków podobne.

Budowa siłownika hydraulicznego

Jak się okazuje, budowa typowego siłownika hydraulicznego nie jest skomplikowana i składa się z trzech głównych elementów konstrukcyjnych umieszczonych w cylindrycznej obudowie:

  • trzonu (może być to tłok, membrana lub nurnik),
  • tłoczyska (realizującego ruch posuwisto zwrotny),
  • korpusu (wewnątrz znajduje się komora, do której pod ciśnieniem wstrzykiwana jest ciecz robocza, najczęściej jest to specjalny olej).
siłowniki hydrauliczne dwustronnego działania
Fot.: Kinek00/elements.envato.com

Jak działa siłownik hydrauliczny?

Zasada działania siłownika hydraulicznego również jest dosyć prosta i polega na zamianie ciśnienia cieczy w energię mechaniczną.

W praktyce jego praca wygląda tak, że specjalny olej o określonej gęstości wtłaczany jest i kompresowany we wnętrzu cylindra. W efekcie tego tworzy się wysokie ciśnienie, które oddziałuje na tłok (lub nurnik), odpychając go. Ten z kolei wywołuje ruch liniowy tłoczyska przytwierdzonego do innego urządzenia.

Tłok wraca do pozycji wyjściowej dzięki zastosowaniu sprężyny zwrotnej lub naprzemiennego wtłoczenia cieczy roboczej (w zależności od typu konstrukcji siłownika).

Wady i zalety siłowników hydraulicznych

Siłowniki hydrauliczne posiadają wiele zalet jak np.:

  • szybkość, stabilność i płynność działania,
  • spory ciąg wyjściowy,
  • precyzja i odporność na przesunięcia,
  • możliwość zastosowania zarówno do niewielkich konstrukcji, jak i sprzętów ciężkich.

Jako wady można natomiast wskazać wysoki koszt produkcji, straty energii wynikające z oporów czy objętość elementów.

siłownik wykorzystujący ciecz roboczą
Fot.: Lobachad/elements.envato.com

Rodzaje siłowników hydraulicznych

Główny podział siłowników hydraulicznych przebiega ze względu na zasadę działania. Trudno jednak dokonać jednoznacznej klasyfikacji, z racji faktu, że ich różnorodność jest ogromna (rozmiary, nośność, typ cieczy roboczej, możliwość zastosowania itd.).

Siłowniki hydrauliczne jednostronnego działania

Są to siłowniki, które (jak wskazuje nazwa) wykonują suw roboczy jedynie w jednym kierunku. Powrót tłoka i usunięcie cieczy wymuszane jest za pomocą sprężyny ściskanej w trakcie pierwotnego ruchu bądź w wyniku masy własnej tłoczyska. Istnieją siłowniki jednostronne pchające i ciągnące.

Siłownik hydrauliczny jednostronnego działania używany jest głównie w pracach związanych z podnoszeniem ładunku, np. w podnośnikach.

Siłowniki hydrauliczne dwustronnego działania

Siłowniki dwustronne wykonują suw roboczy w obu kierunkach. Jest to wynikiem tego, że ciecz robocza wtłaczana jest naprzemiennie w dwie niezależne komory, powodując tym samym nacisk z tą samą siłą na obie strony tłoka. Dzięki tej technologii można precyzyjnie kontrolować ruch posuwisto zwrotny trzonu.

Dzięki siłownikom dwustronnego działania można z łatwością i precyzją manewrować, np. ramieniem pojazdu, stąd też znajdują one zastosowanie m.in. w koparkach i żurawiach samochodowych.

Siłowniki hydrauliczne teleskopowe

Szczególną grupą są siłowniki teleskopowe, które umożliwiają pracę tam, gdzie zwykły suw roboczy okazuje się niewystarczający.

Jego działanie opiera się o nacisk tłoka na stopniowo wysuwające się kolejne części, które podczas składania „chowają się” w siebie nawzajem, a ostatecznie mieszczą w tulei głównej. Największą zaletą tego typu siłowników hydraulicznych jest kompaktowość — zajmują znacznie mniej miejsca niż tradycyjny siłownik jednotłoczyskowy.

Siłowniki hydrauliczne teleskopowe mogą być zarówno jednostronnego, jak i dwustronnego działania. Zwielokrotniają suw roboczy nawet o kilkanaście metrów.

siłownik - elementy pozwalające na wykonanie suwu
Fot.:Lobachad/elements.envato.com

Zastosowanie siłowników hydraulicznych

Siłowniki hydrauliczne znajdują zastosowanie zwłaszcza tam, gdzie zachodzi potrzeba wygenerowania sporej mocy niezbędnej do wprawienia w konkretny ruch maszyny lub urządzenia.

Wykorzystuje się je w większości gałęzi przemysłu, m.in. w maszynach rolniczych, przemysłowych i budowlanych, a także w warsztatach mechanicznych.

Jedne z najczęstszych przykładów wykorzystania siłowników hydraulicznych to:

  • części podnośników czołowych i dźwigów,
  • części koparko-ładowarek,
  • części motoryzacyjne,
  • regulowane siłownikami maszyny rolnicze,
  • prasy hydrauliczne.
ramię koparki z siłownikiem
Fot.: Manzil Joshi/pexels.com

Na jakie parametry siłowników hydraulicznych należy zwrócić uwagę?

Siłowniki hydrauliczne mają różne parametry. Należą do nich: wymiary tłoka i tłoczyska, ciśnienie robocze, właściwości użytej cieczy czy zakres skoku. Elementy te składają się na moc i udźwig danego siłownika.

Dobór siłownika hydraulicznego do maszyny nigdy nie może odbywać się przypadkowo i wymaga skrupulatnych obliczeń. Jest to kluczowe w zapewnieniu optymalnych warunków i bezpieczeństwa wykonywanej pracy.

Zdjęcie główne: ratmaner/elements.envato.com

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*