Akt notarialny jest bardzo ważnym dokumentem, za pomocą którego można ustalić właściciela nieruchomości, ale również sprawić, że nieruchomość zostanie przepisana na kogoś innego, np. na nabywcę. Niestety często zdarzają się w nich drobne lub bardziej znaczące omyłki. Podpowiemy, jak je naprostować.
Omyłki w aktach notarialnych często się zdarzają i są to najczęściej: błędny zapis numerów postanowień, które są zawarte w akcie notarialnym, błędy gramatyczne, złe powołanie się na akty prawne czy też powtórzenia. Istnieją drobne pomyłki, ale te, które dotyczą np. złego zapisu nazwiska właściciela nieruchomości, złe wyliczenie wielkości ziemi czy mieszkania są o wiele poważniejsze. Wszystkie błędy należy jednak poprawić, aby dokument był czytelny i zgodny z prawdą.
Błędy można podzielić na dwie kategorie: te mniej istotne oraz te, których poprawienie będzie kosztowało nas niestety więcej wysiłku.
Oczywiste błędy w akcie notarialnym, takie jak powtórzenia, literówki, należy poprawić i omówić przed podpisaniem aktu notarialnego, zanim złożymy na nim swój podpis. Warto z notariuszem jeszcze raz przejrzeć cały akty w poszukiwaniu błędów. Jeśli pomyłka już nastąpiła, należy w sposób czytelny przekreślić nieprawidłowy zapis, a następnie czytelnie napisać obok właściwy. Taka zmiana musi być omówiona z notariuszem. Zmiany dokonane bez naszej wiedzy nie są prawnie uznawane. Wielu notariuszy prosi więc, by klient przy poprawce postawił chociaż parafkę na znak, że jest świadomy dokonanych zmian. Inna sytuacja ma miejsce, kiedy akt notarialny został już podpisany i wtedy zauważymy błąd. Wtedy może być on jedynie uwzględniony w protokole. W nim notariusz zamieszcza błędny zapis, a także jego poprawioną wersję. Można w nim wyjaśnić, jaki powinien być prawidłowy zapis. Taki protokół powinien dostać również klient, który zamawiał sporządzenie aktu notarialnego. Aby protokół był ważny, należy przy poprawionej treści w akcie notarialnym umieścić adnotację ze wskazaniem numeru repertorium protokołu prostującego, a także swój podpis. Sprostowany akt notarialny powinien mieć już uwzględnione w protokole poprawki.
Należy pamiętać, że akt notarialny można poprawić bez względu na to, kiedy został wykonany. Może być to nawet po wielu latach od jego spisania.
Jeśli chodzi o poważniejsze błędy w zapisie aktu notarialnego, takie jak błędy merytoryczne, czy błędne postanowienia aktu notarialnego niezgodne z prawdą, wtedy należy poprosić notariusza o wykonanie aneksu do aktu notarialnego, który będzie miał dodatkowo wniosek do sądu, który powinien dokonać wszystkich zmian. Tylko w ten sposób możemy poprawić poważniejsze błędy w akcie notarialnym.
Po naszej stronie będzie wniesienie do sądu powództwa o ustalenie treści aktu notarialnego na podstawie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego. Prosimy w nim również o ustalenie treści księgi wieczystej, aby akt notarialny był zgodny z jej stanem prawnym oraz z prawdą. W tym samym powództwie prosimy również o zmiany w księgach wieczystych i hipotece, by we wszystkich tych dokumentach znajdowały się prawidłowe dane.
Do sporządzenia aneksu do aktu notarialnego u notariusza muszą stawić się wszystkie strony zapisane w dokumencie. W innym wypadku zmiany dokonywane bez ich wiedzy i zgody będą nieważne.
Aneks do aktu notarialnego notariusz wykonuje dla nas bezpłatnie. Z kolei sprawa sądowa będzie dla nas dość kosztowna. Przyjęło się, że opłata sądowa za zmianę w akcie notarialnym poważnych błędów kosztuje 5% wartości przedmiotu, nie może być to jednak mniej niż 30 tys. złotych, ale też nie więcej niż 100 000 zł. Powództwo jest wnoszone przed sąd rejonowy, który jest zgodny z miejscem położenia nieruchomości. Usunięcie wszystkich niezgodności, jakie pojawiły się w akcie notarialnym, może być dokonywane za zgodą osoby uprawnionej, która może złożyć wniosek o dokonanie w tym dokumencie stosownych zmian. Może być to właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, a także osoba na rzecz której został wykonany zapis.